sistem

sistem
<yun. systema – bütöv>
1. Bir şeyin hissələri arasında düzgün, müntəzəm düzülmüş və qarşılıqlı əlaqəyə əsaslanan müəyyən qayda, üsul. Kitabxanada kitabların düzülüş sistemi. Hər şeydə səliqə və sistem lazımdır. Yazdıqlarını sistemə salmaq. // Qəbul edilmiş qayda, üsul. Attestasiya sistemini tətbiq etmək. Teatrda abunəçilik sistemi. İşçilərin məzuniyyət sisteminə riayət etmək. // Adi qayda, üsul, nizam. Qəbul edilmiş sistem üzrə.
2. zool. bot. Təsnifat, qruplaşdırma. Linneyin nəbatat sistemi.
3. Hər hansı bir nəzəriyyənin, təlimin əsasını təşkil edən prinsiplərin məcmusu. Uşinskinin pedaqoji sistemi. Dekartın fəlsəfi sistemi.
4. Bir şeyin (təsərrüfat, dövlət, siyasi və s. vahidlərinin) təşkilat, quruluş forması. Dövlət quruluşu sistemi. Məhkəmə sistemi.
5. Bir-birilə qarşılıqlı surətdə bağlı hissələrdən ibarət struktur, quruluş. Günəş sistemi. Dilin qrammatik sistemi. Əsəb sistemi. Bitkinin kök sistemi. Qan sistemi. // geol. Qazıntı halında tapılan müəyyən heyvan və bitki qalıqları ilə səciyyələnən süxurların məcmusu. // Təşkilati cəhətdən birləşdirilmiş təsərrüfat, müəssisə, idarə vahidlərinin məcmusundan ibarət struktur. Xalq maarifi orqanları sistemi. Səhiyyə sistemi. Elmlər akademiyası sistemində işləmək. // Bir məqsədə xidmət edən mexanizm, maşın və s. vasitələrin qarşılıqlı əlaqəsi məcmusundan ibarət texniki qurğu. Elektrik şəbəkəsi sistemi. İsitmə (qızdırma) sistemi. // Bir-birilə bağlı olan və bir məqsədə xidmət edən maşınların, mexanizmlərin və s. -nin məcmusundan ibarət texniki qurğular.
6. Texniki quruluş prinsipi; konstruksiya. Avtomat pulemyot sistemi. Hər cür sistemə aid traktorlar.

Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 2009.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • sistem — SISTÉM, sisteme, s.n. 1. Ansamblu de elemente (principii, reguli, forţe etc.) dependente între ele şi formând un tot organizat, care pune ordine într un domeniu de gândire teoretică, reglementează clasificarea materialului într un domeniu de… …   Dicționar Român

  • Sistem — Основная информация …   Википедия

  • sistem — sìstēm m <G sistéma> DEFINICIJA 1. ukupnost načela ili stvari usklađenih da čine cjelinu [školski sistem; politički sistem]; sustav 2. a. tehnička struktura koja se sastoji od povezanih postrojenja sa zajedničkom svrhom [energetski sistem]; …   Hrvatski jezični portal

  • Sistem — ist eine rumänische Perkussion Band, die 2000 in Bukarest gegründet wurde. Die Band versteht sich als Show Act, der zusammen mit eigens dafür komponierter Dance Musik trommelnd und tanzend auftritt. Neben einem echten Schlagzeug kommen Ölfässer,… …   Deutsch Wikipedia

  • sìstēm — m 〈G sistéma〉 1. {{001f}}ukupnost načela ili stvari usklađenih da čine cjelinu; sustav [školski ∼; politički ∼] 2. {{001f}}a. {{001f}}tehnička struktura koja se sastoji od povezanih postrojenja sa zajedničkom svrhom [energetski ∼]; sustav b.… …   Veliki rječnik hrvatskoga jezika

  • sistém — a m (ẹ̑) navadno s prilastkom 1. skupina po naravnih zakonih povezanih, soodvisnih teles, enot, ki sestavljajo zaključeno celoto: pojmovati atom, vesolje kot sistem // astr. taka skupina nebesnih teles s skupnim središčem, sestav: sončni,… …   Slovar slovenskega knjižnega jezika

  • sistem — is., Fr. système 1) Düzen 2) Bir sonuç elde etmeye yarayan yöntemler düzeni Servet, nasıl kazanılmış olursa olsun, onun kontrolüne girecek rejim ve sistem memleketi mahvedecektir. H. E. Adıvar 3) Yol, yöntem Eski bir sistem. 4) Bir aracı… …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • Sistem Salleh — (Malay for Salleh System) is a concept addressed by Allahyarham (late) Tun Salleh Ismail, the second Inspector General of Police in efforts to enhance the effectiveness of the police force by involving the public during arrests directly. Prior to …   Wikipedia

  • sistém — s. n., pl. sistéme …   Romanian orthography

  • SİSTEM — Fr. Bir bütün meydana getirecek şekilde, karşılıklı olarak birbirine bağlı unsurların hepsi. * İlimde bir bütün meydana getirecek esasların hepsi. * Bir nizâm dâiresinde çalışan takım. * Proğramlı çalışmak. * Manzume …   Yeni Lügat Türkçe Sözlük

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”